نشست نقد و گفت‌وگوی فیلم مستند “ن” بی‌دردسر از سوی کارگروه نمایش انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند
مستند “ن” بی‌درد سر ساخته یلدا قشقایی، سه‌شنبه بیست‌ونهم تیرماه با حضور کارگردان فیلم در کلاب‌هاوس، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
کارگروه نمایش انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند در هشتمین نشست کلاب‌هاوسی خود با حضور کارگردان، مستندسازان و مخاطبان علاقه‌مند، به نقد و بررسی این مستند کوتاه پرداخت.
در ابتدای این نشست مجازی، که از ساعت ده شب تا پاسی از بامداد روز چهارشنبه ادامه داشت، خانم قشقایی پس از ارائه رزومه‌ای از خود و نحوه ورودش به دنیای مستندسازی، درمورد انگیزه ساخت مستند ” ن ” بی‌دردسر پرداخت.
قشقایی گفت: تصمیم داشته است مستند کوتاهی بسازد درباره افرادی که می‌خواهند یک شبه پولدار شوند و به ثروت بادآورده‌ای دست پیدا کنند، بدون آن که زحمت و رنج زیادی بکشند، به همین دلیل شماری از افراد را انتخاب می‌کند که با انگیزه‌های متفاوت به‌دنبال گنج می‌روند.
در این نشست، مطرح شد که این سال‌ها پیامک‌های بسیاری بر روی گوشی‌های همراه افراد مختلف ارسال می‌شود که افرادی در آن ادعا می‌کنند چوپانی شهرستانی هستند که گنجی بزرگ در بیابان پیدا کرده‌اند و چون توانایی فروش آن را ندارند می‌توانند با مبلغی بسیار کم، آن را به فردی که پیامک برایش ارسال شده واگذار نمایند؛ این پیامک‌ها که به‌صورت رندوم برای افراد مختلف ارسال می‌شده، به یکی از شایع‌ترین شیوه‌های کلاهبرداری در سال‌های اخیر تبدیل شده است.
در مستند “ن” بی‌درد سر، زن و شوهر جوانی را می‌بینیم که مال‌باخته ماجرایی شبیه به همین موضوع بودند و ضرر اقتصادی سختی در ابتدای زندگی‌شان دیدند.
همچنین، مرد حفار روستایی‌ای را می‌بینیم که لو رفته است و در جریان فیلم معلوم می‌شود که با وعده مبلغی پول حاضر شده محل دفن عتیقه‌ها را به دلالان زیرخاکی نشان دهد.
مردان میان‌سال و جوان دیگری را می‌بینیم که هرکدام موضعی متفاوت نسبت به ماجرای پیگیری گنج‌های بادآورده دارند.
با کارشناسانی روبه‌رو هستیم که نسبت به این ماجرا نگاه تخصصی دارند و نیز افرادی که معتقدند نباید درگیر چنین وسوسه‌هایی شد .
در این نشست کلاب‌هاوس، برخی از شرکت‌کنندگان انتقادی را به فیلم‌ساز وارد کردند که چرا معرفی شخصیت‌ها در سطح باقی می‌ماند و بیننده نمی‌تواند به این شخصیت‌ها نزدیک شود.
کارگردان در پاسخ توضیح داد که به‌طور کلی نمی‌شود در غالب یک مستند کوتاه که تکثر شخصیت دارد، زیاد به لایه‌های درونی افراد نزدیک شد و او قصدش تنها بیان یک مسئله بوده است و نه واکاوی و تحلیل آن. قشقایی همچنین تاکید کرد که این موضوع جای کار فراوان دارد و می‌تواند در مستندهای بلند، به دلایل متعدد روان‌‍شناختی، جامعهشناسی و نیز مشکلات قانونی این ماجرا پرداخت.
شایان یادآوریست، يكي از نقدهاي مثبت فیلم که مطرح شد، دشواری شرايط ساخت فيلم و خطر جاني‌ای بود كه به‌دليل حضور در ميان قاچاقچي‌ها وجود داشت، تا آنجا که آن‌ها شخص كارگردان را نیز تهديد كرده بودند. همچنين در جريان جست‌وجو براي افشاي محل حفاري‌شده، باوجود حضور نيروي انتظامي هر لحظه امكان حمله قاچاقچيان به گروه سازنده وجود داشت.
